Χρόνια μετά το εκάστοτε ντραφτ του ΝΒΑ, οι ειδικοί αναλύουν το αν οι νεαροί που μπαίνουν με όνειρα στη Λίγκα τα καταφέρνουν ή όχι. Μονάχα που η διαδικασία του 1986 δεν συνοδεύεται από ερμηνείες για επιτυχημένες ή αποτυχημένες επιλογές. Αλλά από… μνημόσυνα και αναφορές για χαμένα ταλέντα. Ο πρόσφατος θάνατος του Ρόι Τάρπλεϊ, «νικημένος» από το πάθος του για αλκοόλ και ναρκωτικά, σε ηλικία μόλις 50 ετών, ήταν μία ακόμη υπενθύμιση πως το ντραφτ του 1986 δεν ονομάστηκε άδικα «καταραμένο»… Διότι αντί να αλλάξει την αγωνιστική ιστορία, έβαψε κατάμαυρο το πεπρωμένο ονειροπόλων και φιλόδοξων πιτσιρικάδων… Ο θάνατος του Λεν Μπάιας, δύο μέρες μετά την επιλογή του από τους Σέλτικς στο Νο2, ο χαμός του Ντράζεν Πέτροβιτς στην άσφαλτο, επτά χρόνια αργότερα, τα ναρκωτικά και οι τραυματισμοί των περισσότερων πρωτοκλασάτων παικτών, δημιούργησαν ένα εφιάλτη, που τους στέρησε την δυνατότητα να γίνουν (με εξαίρεση τον Ντράζεν) έστω διάττοντες αστέρες, σε έναν ολοσκότεινο, όπως αποδείχθηκε για εκείνους, ουρανό.
Το βράδυ της 17ης Ιουνίου 1986, ο Λεν Μπάιας του πανεπιστημίου Μέριλαντ πραγματοποιούσε το παιδικό του όνειρο. Οι Σέλτικς και ο θρυλικός προπονητής και παράγοντάς τους, Ρεντ Άουερμπαχ, έβρισκαν στο Νο2 τον παίκτη που θα διαδεχόταν τον Λάρι Μπερντ. Πριν την παρθενική του επίσκεψη στο επιβλητικό «Boston Garden», δύο 24ωρα μετά την επιλογή του, ο Μπάιας αποχαιρέτησε με ένα πάρτι τους φίλους του στο κολέγιο. Όμως προτού ξεκινήσει τα καρφώματα-σήμα κατατεθέν του, προτίμησε τις πάσες αλκοόλ και λευκής σκόνης στα χέρια του! Οι μαρτυρίες έκαναν λόγο για πενταπλάσια – της κανονικής – δόση κοκαΐνης και το γεροδεμένο κορμί του άντεξε παρά μόνο μερικούς σπασμούς. Μεταφέρθηκε σε ημικωματώδη κατάσταση σε νοσοκομείο της Ουάσινγκτον, όμως δεν απέφυγε την μεγαλύτερη και ύστατη ήττα της ζωής του, αφήνοντας την τελευταία του πνοή…
Ο προπονητής του, Τσαρλς «Λέφτι» Ντρισέλ κατηγορήθηκε για παρεμπόδιση της έρευνας, καθώς φέρεται να έδωσε εντολή καθαρισμού του χώρου και των στοιχείων, ώστε να αποφευχθεί το σκάνδαλο. Η αθώωσή του, πάντως, δεν έβγαλε την «ταμπέλα» από πάνω του. Ο μητέρα του Μπάιας, Λονίς, πίστευε ότι «ο θάνατος του έκανε περισσότερο καλό στο μπάσκετ. Πέτυχε περισσότερα από όσα αν ζούσε και σκορπούσε ταλέντο και χρήματα. Δυστυχώς, έτσι έδειξε τον δρόμο για την πάλη και την ζωή». Αρχικά αναρωτιόταν «γιατί ο Θεός μου έστειλε τούτη την δοκιμασία και τον παρακαλούσα να με στείλει κοντά του…», όμως βρήκε κουράγιο να ξεκινήσει με τον τότε πρύτανη του Μέριλαντ, Τζον Σλόουτερ, εκστρατεία κατά των ναρκωτικών.
Τα λόγια της κας Μπάιας, πάντως, αλλά κυρίως η κατάληξη του γιου της δεν έγιναν παραδείγματα προς αποφυγή, αφού το «θερμοκήπιο» του 1986, όπως παραδοσιακά αποκαλείται το ντραφτ, περιείχε αποκλειστικά «απαγορευμένους» και «αμαρτωλούς καρπούς»… Οι Κρις Ουάσπερν (Νο3-Γκόλντεν Στέιτ), Ουίλιαμ Μπέντφορντ (Νο6-Φοίνιξ) δεν είχαν την ατυχία του Μπάιας, όμως δεν φρόντισαν να αποφύγουν τις κακοτοπιές και τις συνήθειές του. Δύο μεγάλα ταλέντα που έπνιξαν τις ικανότητές τους στο ποτό, τα ναρκωτικά και χρειάστηκαν πολλάκις ψυχιατρική παρακολούθηση. Ο Ουάσμπερν έπαιξε μόλις 72 αγώνες με τους Ουόριορς, τιμωρήθηκε τρεις φορές και χάθηκε, όπως και ο Μπέντφορντ.
Στο ίδιο «μονοπάτι» βάδισε και ο Τάρπλεϊ μέχρι τον θάνατό του, πετώντας στο καλάθι των αχρήστων τις προσδοκίες που άφησε από το πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Επιλέχθηκε στο Νο7 του ντραφτ και αναδείχθηκε κορυφαίος 6ος παίκτης την δεύτερη σεζόν με τους Μάβερικς, όμως τιμωρήθηκε το 1991 για κοκαΐνη και ήρθε στην Ελλάδα, συνεχίζοντας την «αλυσίδα» των 17 συνολικά παικτών (εκτός του Τάρπλεϊ και οι Μπραντ Σέλερς, Τζον Σάλεϊ, Ουόλτερ Μπέρι, Μπακ Τζόνσον, Σκοτ Σκάιλς, Κένεθ Μπάρλοου, Τζόνι Ρότζερς, Λεμόν Λάμπλεϊ, Ουέντελ Αλέξις, Τζον-Πολ Σάσκι, Άντονι Μπούι, Ρον Ρόουαν, Κόνερ Χένρι, Ριτς Ρέλφορντ, Άντονι Φρέντερικ, Αλεξάντερ Βολκόφ), που από εκείνο το ντραφτ πέρασαν από την χώρα μας. Μαζί με τον Παναγιώτη Φασούλα, επιλογή των Μπλέιζερς στο Νο37! Ο «Tarp the Shark» έχασε την 2η ευκαιρία του το 1994-1995, όταν υπέγραψε 6ετες συμβόλαιο στους Μαβς έναντι 22εκατ.δολ., αλλά παρέμεινε επιρρεπής. Άλλωστε, συμπεριφορές σαν αυτή του 1994 με τον Ολυμπιακό δεν αποτελούσαν τις καλύτερες συστατικές. Ο «καρχαρίας», την παραμονή του τελικού του φάιναλ-φορ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με την Μπανταλόνα, στις 20 Απριλίου στο Τελ Αβίβ, «συνελήφθη» για κατανάλωση μπύρας και δεν δίστασε να γρονθοκοπήσει τον συμπαίκτη του, Μπάμπη Παπαδάκη που τον «κατέδωσε» στον Γιάννη Ιωάννίδη!!!
Το «τοπίο» του ντραφτ του 1986 έγινε ακόμη πιο «μουντό» και πένθιμο σε ένα σκηνικό θανάτου το συννεφιασμένο ξημέρωμα της 7ης Ιουνίου 1993 σε αυτοκινητόδρομο της Βαυαρίας. Το πρωινό εκείνης της Τρίτης, όταν το περιοδικό «ΤΡΙΠΟΝΤΟ» κυκλοφορούσε με τίτλο «Θα τα σαρώσουμε όλα», σχετικά με την συμφωνία του Ντράζεν Πέτροβιτς με τον Παναθηναϊκό, τα μαντάτα για το άψυχο σώμα που βρέθηκε στις 5:20 τα ξημερώματα στον αυτοκινητόδρομο «Α-9» του Ίνγκολσταντ, έξω από το Μόναχο, «πάγωσαν» τους θαυμαστές του… Ο «Μότσαρτ» του μπάσκετμπολ επαναλάμβανε την ιστορία, αφήνοντας ξανά ημιτελή την «συμφωνία» του, όπως ακριβώς το «Ρέκβιεμ» του Βόλφανγκ Αμαντέους το 1791. Καθώς δεν βγήκε ζωντανός από τις κόκκινες λαμαρίνες του Golf που οδηγούσε η φίλη του και πρώην Μις Γερμανία, Κλάρα Σελέντζι…
Από το ντραφτ του 1986, πάντως, στη ζωή δεν βρίσκεται πλέον και ο Κέβιν Ντάκουορθ (Νο33-Σπερς), που έφυγε από τη ζωή λόγω ανακοπής καρδιάς τον Αύγουστο του 2008, ενώ η διαδικασία είχε και άτυχους από σοβαρούς τραυματισμούς, αλλά και… «επιζώντες» της «κατάρας» του. Ο Μπραντ Ντόχερτι του Νορθ Καρολάινα, αν και στο Νο1 για το Κλίβελαντ, δεν έγινε ποτέ μεσσίας, αν και αποδείχθηκε παράδειγμα αφοσίωσης. Παρά τις αξιοπρεπέστατες επιδόσεις του (μ.ο. 19π., σε 8 σεζόν και 548 αγώνες), είδε τα «πήλινα» πόδια του να μην αντέχουν και τα όνειρά του να «ναρκώνονται», όπως σε κάθε μια από τις επίπονες εγχειρίσεις στα ταλαιπωρημένα γόνατά του, αποχωρώντας πρόωρα από την ενεργό δράση… Ωστόσο, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ξεχώρισαν και κατάφεραν να παίξουν μπάσκετμπολ Και αν για τον Ντένις Ρόντμαν (Νο 27) χρειάστηκε μια παραπάνω δόση τρέλας και εκκεντρικότητας, τα κατορθώματα του μέσα στο παρκέ, οι επτά τίτλοι κορυφαίου ριμπάουντερ και τα πέντε δαχτυλίδια πρωταθλητή με Πίστονς και Μπουλς δεν χωρούσαν αμφισβήτηση.
Απόδειξη πάθους ο Άρβιντας Σαμπόνις. Τα «τέρας της Βαλτικής» από το Κάουνας (Νο24), αν και δεν πήρε άδεια από την τότε Σοβιετική κυβέρνηση να παίξει στις Η.Π.Α., επέμεινε. Ξεπέρασε τους συνεχόμενους τραυματισμούς στα πόδια και τις συχνές εγχειρίσεις και το 1995 πραγματοποίησε το όνειρό του στο Πόρτλαντ, αναγκάζοντας τον «γκουρού» των Μπλέιζερς, Δρ. Τζακ Ράμσεϊ να παραδεχθεί πως «αν είχε έρθει υγιής, δεν θα τον σταματούσε κανείς»! Την αναγνώριση, έστω και αργά, κέρδισαν επίσης οι Ρον Χάρπερ (Νο8-Κλίβελαντ), Τζόνι Ντόκινς (Νο10-Σαν Αντόνιο), Τζον Σάλεϊ (Νο11-Ντιτρόιτ), Ντελ Κάρι (Νο15-Πόρτλαντ), Σκοτ Σκάιλς (Νο22-Μιλγουόκι), Μαρκ Πράις (Νο25-Ντάλας σε Κλίβελαντ), Τζόνι Νιούμαν (Νο29-Κλίβελαντ), Νέιτ ΜακΜίλαν (Νο30-Σιάτλ), Τζεφ Χόρνασεκ (Νο46-Φοίνιξ), που «διασώθηκαν», αν και κανείς από αυτούς δεν μπορεί πλέον να κάνει λίγο πιο λαμπερή την «ξεθωριασμένη» εικόνα των τραγικών «συμμαθητών» τους…