Ο Μπρεχτ έγραφε ότι όποιος θέλει να πολεμήσει την ψευτιά και την αμάθεια και να γράψει την αλήθεια έχει να ξεπεράσει το λιγότερο πέντε δυσκολίες:
“Πρέπει να έχει το θάρρος να γράψει την αλήθεια, παρόλο που παντού την καταπνίγουν, την εξυπνάδα να την αναγνωρίσει παρόλο που τη σκεπάζουν παντού, την τέχνη να την κάνει ευκολομεταχείριστη σαν όπλο, την κρίση να διαλέξει εκείνους που στα χέρια τους η αλήθεια θ’ αποκτήσει δύναμη, την πονηριά να τη διαδώσει ανάμεσά τους”.
Δεν ξέρω αν είμαι τόσο έξυπνος για να ανακαλύψω την “αλήθεια“, όμως υπάρχει μια αλήθεια που θαρρώ πως είσαστε “ιδανικό κοινό” για να τη μοιραστώ μαζί σας (εκ του πονηρού, γιατί πιστεύω πως αν συμφωνήσετε, θα τη διαδώσετε):
Έχουμε χάσει τελείως τον προσανατολισμό μας. Ξεκινήσαμε από αλλού κι αλλού η… ζωή μας πάει. Κι αυτό είναι ένα πρόβλημα. Το ακόμα μεγαλύτερο είναι πως δεν αναγνωρίζουμε αυτή τη λοξοδρόμηση κι επιμένουμε να συνεχίσουμε την ίδια πορεία.
Αφορμή γι’ αυτό το κείμενο είναι τα ιλιγγιώδη ποσά που (και) φέτος ακούμε στη μεταγραφική περίοδο. Ποσά που κανείς μας δεν πρόκειται να βγάλει σε όλη του τη ζωή, ΑΠΑΙΤΟΥΝ για έναν χρόνο δουλειάς αθλητές και προπονητές υψηλού επιπέδου.
Για παράδειγμα, Καϊμακόγλου και Καλάθης θα συνεχίσουν την καριέρα τους στη Ρωσία, όπου με πληθυσμό 200 εκατομμυρίων περίπου, 400 καπιταλιστές ελέγχουν το 50% του εθνικού πλούτου.
Μοιραία θα πάρουν εκατομμύρια, αφού η ανισοκατανομή του πλούτου οδηγεί κάποιους στο να μην ξέρουν τι να κάνουν τα χρήματά τους και άλλους να ψάχνουν στα σκουπίδια για φαγητό και ένδυση.
Η πολυεθνική ΝΙΚΕ πρόσφερε πριν από μερικά χρόνια στον Μάικλ Τζόρνταν το ποσό των 20 εκατομμυρίων δολαρίων, για να της διαφημίσει, σε ένα βίντεο των 30 δευτερολέπτων, το νέο σχέδιο αθλητικών παπουτσιών της εταιρίας.
Από τις πωλήσεις του νέου μοντέλου της η ΝΙΚΕ προσδοκούσε και πέτυχε εκατοντάδες εκατομμύρια κέρδη. Το ποσό αυτό, των 20 εκατομμυρίων δολαρίων, που η ΝΙΚΕ έδωσε σε έναν άνθρωπο μόνο και μόνο για να της διαφημίσει το προϊόν της είναι όσο πλήρωσε σε 30.000 ρακένδυτους Ινδονήσιους για να το κατασκευάσουν.
Δεν ανακάλυψα τώρα ότι υπάρχει αδικία (καπιταλισμός λέγεται) στον πλανήτη, όμως θαρρώ ότι αυτό που κάνει τον ομαδικό αθλητισμό να είναι στις καρδιές των ανθρώπων όλου του κόσμου, είναι το γεγονός πως στην εξέδρα συνυπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί, ωραίοι και άσχημοι, κοντοί και ψηλοί, χοντροί και αδύνατοι, παντρεμένοι και μπακούρια, συντηρητικοί στο σεξ και ομοφυλόφιλοι.
Η εξέδρα έχει ένα χρώμα και όλοι είναι ίσοι (άντε να ξεχωρίζουν αυτοί που κάθονται στις πολυθρόνες, αλλά ποιος ασχολείται μαζί τους) και κοινός μας τόπος είναι η ομάδα, η ιδέα.
Τα τελευταία χρόνια η “ιδέα” έχει ταυτιστεί με τη στρεβλή αντίληψη πως πρέπει να δαπανώνται ποσά – πρόκληση, προκειμένου αυτή η ομάδα να φτάσει ψηλά.
Επαγγελματικός είναι ο αθλητισμός και μοιραία θα πληρώσει κάποιος για να έχει καλούς παίκτες στην ομάδα του, όμως υπάρχει και όριο. Γιατί δεν μπορεί δίπλα μας να αυξάνεται το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν κάτω από τη φτώχια και να ασχολούμαστε με το αν ένας παίκτης, ή ένας προπονητής θα πάρει 1.000.000 ευρώ για έναν χρόνο (και πώς να ζήσεις με τέτοια μικροποσά;).
Ας το ψάξουμε λίγο μέσα μας. Αυτή η υπεραξία είναι προκλητική και αν ο επαγγελματικός αθλητισμός δεν βρει τις συντεταγμένες του σύντομα θα σκάσει σαν τη φούσκα του χρηματιστηρίου.
Αντί επιλόγου: Ο Έκτορ Φιλίπε Σάντος, ένας γέροντας 92 χρονών, που από τα 12 χρόνια του δούλευε στις βραζιλιάνικες φυτείες του καφέ, είπε σε συνέντευξη που παραχώρησε σε δύο Βρετανούς δημοσιογράφους:
“Δουλεύω από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου στις φυτείες του καφέ. Έχω πονέσει και έχω ταλαιπωρήσει όσο δεν μπορείτε να φανταστείτε τούτη τη σάρκα, που κρατά ακόμα τα γέρικα κόκαλά μου σε σειρά.
Έχω αρρωστήσει στα χωράφια του καφέ, ώστε να μπορέσω να ζήσω την οικογένειά μου με δεκάρες. Έχασα τη γυναίκα μου πριν 15 χρόνια στις φυτείες από υπερκόπωση, αλλά το μεγαλύτερό μου παράπονο ξέρετε ποιο είναι;
Μέχρι σήμερα, που βρίσκομαι εδώ και σας μιλάω, και έχοντας 92 χρόνια στην πλάτη μου, δεν έχω δοκιμάσει ποτέ τη γεύση του καφέ…“.
Σημείωση: Τα οικονομικοπολιτικά στοιχεία αποτελούν “δάνειο” από το υπέροχο βιβλίο του φίλου Νίκου Μπογιόπουλου “είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε“…