Είναι γνωστό ότι δεν υπάρχει συνωστισμός στο τερματισμό, ειδικά μετά από έναν μαραθώνιο. Μπορεί να υπάρχει στο ξεκίνημα αλλά όχι στον τερματισμό. Έτσι και στην Euroleague πολλές ομάδες ξεκινούν με όνειρα και φιλοδοξίες αλλά στο τέλος υπάρχει χώρος μόνο για τέσσερις στο Final 4 του Λονδίνου. Ο Παναθηναϊκός ξέμεινε ελάχιστα πριν το τερματισμό αφού “ξεζούμισε” και την τελευταία ικμάδα των δυνάμεων του.
Το υπέροχο ταξίδι σταμάτησε στη Βαρκελώνη αλλά οι “πράσινοι” απέδειξαν για μια ακόμα φορά ότι παραμένουν στην ελίτ του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Πολύ συζήτηση έγινε και θα γίνει ακόμα για αυτή τη συναρπαστική σειρά που ολοκληρώθηκε με νικήτρια την Barcelona στα σημεία. Πέντε γεμάτα παιχνίδια με πολύ ενδιαφέρουσες τακτικές κινήσεις από τους πάγκους. Με λαμπρές παραστάσεις από κάποιους παίκτες και κάποιες…λιγότερο λαμπρές. Στιγμές που θα μείνουν στην ιστορία του αθλήματος. Συναισθήματα πολλών που περίμεναν από λίγους να τους στείλουν σε μια απέραντη θάλασσα ευφορίας.
Η δικαίωση των φαβορί
Όταν σχηματίστηκαν τα ζευγάρια των προημιτελικών υπήρχαν τέσσερις ομάδες – φαβορί στις αναμετρήσεις. Ήταν η CSKA, η Barcelona, η Real, και ο Ολυμπιακός. Έως τώρα έχουν περάσει τα τρία και περιμένουμε να δούμε αν θα περάσουν και οι “ερυθρόλευκοι” (πέρασαν). Εκτός από την Real οι άλλες ομάδες δεν πέρασαν καθόλου εύκολα παρότι εκτός από φαβορί είχαν και το πλεονέκτημα της έδρας. Ακόμα και η CSKA που πέρασε με 3-1 αντιμετώπισε περισσότερες δυσκολίες από ότι περίμενε. Στο τέταρτο παιχνίδι χρειάστηκε και λίγο σπρώξιμο για να τελειώσει την δουλειά.
Ας δούμε το παιχνίδι
Το παιχνίδι στο πρώτο δεκάλεπτο φάνηκε σαν μια συνέχεια του προηγούμενου στο ΟΑΚΑ. Η Barcelona κυριάρχησε στο πρώτο δεκάλεπτο δείχνοντας αποφασισμένη να επιβάλει διαφορετικό τέμπο στο παιχνίδι και να παίξει στον ρυθμό του δικούς της τυμπανιστή. Αν και τελικά το παιχνίδι έμεινε και πάλι πολύ χαμηλά (60 κατοχές), το ξεκίνημα έδειχνε διαφορετικό.
Πολλά πράγματα κατά την διάρκεια ενός αγώνα μπάσκετ μπορεί να φαίνονται μικρά ή ασήμαντα αλλά προσδιορίζουν ή προδικάζουν την εξέλιξη του. Το 28-14 του πρώτου δεκαλέπτου με 28 πόντους σε 18 κατοχές (1.55 πόντοι ανά επίθεση), το 37-18 στο 14ο και το 42-23 (+19) λίγο πριν από το τέλος του ημιχρόνου, τα φάουλ του Διαμαντίδη, έπαιξαν τον ρόλο τους στην τελική έκβαση του αγώνα.
Επιθετική ροή και άμυνα χωρίς άρνηση
Ο Παναθηναϊκός δεν είχε καθόλου ρυθμό στην επίθεση και η άμυνα του αναπάντεχα έδειχνε ανίκανη να σταματήσει την επίθεση των παικτών του Pascual που έδειχνε αψεγάδιαστη. Οι παίκτες του Πεδουλάκη δεν μπορούσαν να αρνηθούν (deny) ούτε μια πάσα στην άμυνα, με αποτέλεσμα να υπάρχει ροή στην επίθεση των Καταλανών. Το μπάσκετ στην επίθεση είναι πάνω από όλα ένα άθλημα ροής. Με τους Καταλανούς να έχουν την ψυχολογία στα ύψη και την αυτοπεποίθηση να ξεχειλίζει, ακόμα και ο Ingles (8 π.), φαινόταν υπερηχητικός.
Μια και μιλάμε για ροή στην επίθεση να εξηγήσουμε και τι σημαίνει. Τα επιθετικά συστήματα των γηπεδούχων γίνονταν αβίαστα, συνεχόμενα και χωρίς διακοπή. Φαινόταν σα να μην υπάρχει η άμυνα του Παναθηναϊκού. Πέντε άτομα λειτουργούσαν σαν μια καλοκουρδισμένη μηχανή, σε σημείο που ακόμα και η ατομική πρωτοβουλία όταν ένα σύστημα ή play της “έσπαγε”, φαινόταν τόσο φυσική και αβίαστη σαν το τελευταίο κομμάτι ενός πάζλ που μπαίνει οπωσδήποτε σε μια μόνο θέση για να ολοκληρωθεί η συνολική εικόνα.
Ήταν στραβό το κλίμα
Η διαιτησία του Πολωνού Jakub (τι μου θυμίζει) Zamojski στο ξεκίνημα ήταν… κομμάτι προκλητική αφού πριν συμπληρωθεί το 4′ λεπτό είχε καταλογίσει τρία φάουλ στον Διαμαντίδη. Το τρίτο δεν θα το έδινε ούτε ο Pascual σε… ένδειξη καλής θέλησης. Ο Πεδουλάκης δεν πρόλαβε να τον αποσύρει στον πάγκο μετά το δεύτερο όπως φαντάζομαι ότι θα ήθελε καθώς ήταν πολύ νωρίς στο παιχνίδι για να τον αφήσει μέσα. Ίσως να σκέφτηκε “είναι δυνατόν να του δώσει αμέσως και τρίτο κοτζάμ Διαμαντίδη;” Βρε ο Πολωνός δεν κρατιόταν.
Έτσι ο Παναθηναϊκός έμοιαζε “ζαλισμένος” στο μεγαλύτερο διάστημα του πρώτου ημιχρόνου αφού δέχτηκε δυνατά χτυπήματα που ίσως ισοπέδωναν οποιαδήποτε ομάδα. Ο Πεδουλάκης πήρε το ρίσκο και επανέφερε το Διαμαντίδη καθώς η παρουσία του έδειχνε απαραίτητη. Σε οποιαδήποτε ημέρα και αν βρίσκεται ο αρχηγός του Παναθηναϊκού, σε τέτοια παιχνίδια αρκεί να είναι μέσα στο παρκέ γιατί δίνει αυτοπεποίθηση στους υπόλοιπους.
Εδώ φαίνεται και το κενό των πρασίνων στα guards και θεωρώ ότι ο Banks θα έπρεπε να είναι πιο έτοιμος στην σειρά έστω και με τα ελαττώματα του. Ίσως ο μοναδικός παίκτης με δυνατότητες που δεν πήρε κάτι ο Πεδουλάκης. Σε do or die παιχνίδια πολλές φορές δεν ξέρεις ποιος παίκτης θα εμφανιστεί και θα σηκώσει ανάστημα.
Το τέμπο
Το τέμπο του αγώνα είναι η ταχύτητα με την οποία παίζεται ένα παιχνίδι. Οι 18 κατοχές στο πρώτο δεκάλεπτο ήταν κάτι που ο Παναθηναϊκός δεν ήθελε. Τα χαμηλά σκορ στην σειρά δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της καλής του άμυνας αλλά και της μείωσης του αριθμού κατοχών. Βέβαια η σημασία των αγώνων αυτών παίζει και αυτή το ρόλο της στο να “πέφτει” το τέμπο.
Οι “πράσινοι” σκέφτονται μέσα στο παιχνίδι τις επιλογές τους με αποτέλεσμα να θέλουν ένα πιο αργό τέμπο. Σε αντίθεση με τον Παναθηναϊκό η Barcelona έχει κάνει όλη την σκέψη της στην προπόνηση και “βολεύεται” με έναν πιο γρήγορο ρυθμό και τέμπο. Μην φανταστεί κανείς ότι οι παίκτες του Pascual παίζουν “άμυαλα”. Σε καμία περίπτωση απλά η στρατηγική τους απαιτεί περισσότερα σκριν, πάσες και κίνηση της μπάλας στο 5 εναντίον 5 που χρειάζεται περισσότερη αυτοματοποιημένη κίνηση. Οι “πράσινοι” χτίζουν μέσα από καταστάσεις το επιθετικό τους παιχνίδι (pick-and-roll, post ups, mismatches) πράγμα που απαιτεί καλή εκτίμηση, έχει λιγότερη κίνηση και αρκετό spotting για τους σουτέρ.
Συνέντευξη στο ημίχρονο
Στο ημίχρονο σε μια μίνι συνέντευξη ο μπαρουτοκαπνισμένος σε τέτοιες καταστάσεις Φραγκίσκος Αλβέρτης σε ερώτηση ισπανού δημοσιογράφου για το πώς ήταν το κλίμα στα αποδυτήρια και πως θα αντιδράσει ο Παναθηναϊκός, απάντησε “as a team than looses 10 points” και στην δεύτερη ερώτηση “to have concentration, play better defense and be careful on offense“.
Δηλαδή “όπως είναι όταν μια ομάδα χάνει 10 πόντους” και “πρέπει να δείξουμε συγκέντρωση, να παίξουμε καλύτερη άμυνα και να είμαστε προσεκτικοί στην επίθεση”. Υπεραπλουστευμένη ίσως απάντηση για πολλούς αλλά απολύτως σωστή. Τα υπόλοιπα που συζητήθηκαν στα αποδυτήρια ήταν δουλειά του προπονητικού team. Το πώς δηλαδή θα γίνουν όλα αυτά.
Η αντίδραση
Αν σκεφτούμε ότι η Barcelona του Top 16 των 14 αγώνων είχε μ.ο. 82.2 πόντους στην επίθεση, ο Παναθηναϊκός σε πέντε αγώνες την κατέβασε στους 66.8 (!). Από εκεί ξεκίνησε λοιπόν η ομάδα στο δεύτερο ημίχρονο. Εξαιρετική η έμπνευση του Πεδουλάκη να χρησιμοποιήσει τον Gist επάνω στον Navarro καθώς τον άφησε άποντο για πέντε περίπου λεπτά. Επίσης συνέχισε με πολλές αλλαγές στα σκριν πράγμα που διατήρησε την πίεση.
Αλλά στο μπάσκετ δεν φτάνει μόνο να μην δέχεσαι πόντους πρέπει και να πετυχαίνεις ειδικά αν είσαι πίσω στο σκορ. Κράτησε την γηπεδούχο σε 7 πόντους στο 3ο δεκάλεπτο αλλά και η δική του συγκομιδή ήταν μόνο 10 πόντοι με αποτέλεσμα η διαφορά να μείνει στου +8. Το χειρότερο είναι ότι έβαλε και άλλους 10 στο τέταρτο δεκάλεπτο οπότε με 20 πόντους ημίχρονο και με 1/16 και ποσοστά 6.3 % (!) δεν κερδίζεις εκτός έδρας σε αυτό το επίπεδο. Είναι κρίμα γιατί ο Παναθηναϊκός θα μπορούσε να κάνει μια επική ανατροπή όσο και αν ακούγεται υπερβολικό.
Τα λιγότερα λάθη…τα περισσότερα χαμένα ριμπάουντ
Στ δεύτερο ημίχρονο ο Παναθηναϊκός δημιούργησε τις κατάλληλες προϋποθέσεις και για αμαρκάριστα τρίποντα και καλές φάσεις μέσα στο καλάθι. Έχασε όμως τις ευκαιρίες που ο ίδιος δημιούργησε με την ασύλληπτη άμυνά του γιατί ήταν άστοχος. Σημειώστε ότι και ο αριθμός των λαθών του για πρώτη φορά ήταν απίστευτα χαμηλός (7). Για την ακρίβεια ήταν ο χαμηλότερος σε όλη την χρονιά στην Euroleague. Σαν να μην έφτανε αυτό συνέχισε να χάνει την μάχη των ριμπάουντ. Από τα 9 χαμένα του πρώτου ημιχρόνου έφθασε τελικά στα 19 (!!!) αριθμός ρεκόρ για αντίπαλο εναντίον του. Το ίδιο και ο συνολικός αριθμός των ριμπάουντ με 46.
Από αυτές τις ανανεωμένες κατοχές (όπως είναι το σωστό), η Barcelona πήρε 14 πόντους, ενώ ο Παναθηναϊκός με την σειρά του από τα 9 επιθετικά που κέρδισε πέτυχε 7 πόντους. Αναλογικά είχε μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας αλλά οι γηπεδούχοι είχαν διπλάσιους πόντους που σε παιχνίδι με χαμηλό σκορ είναι τεράστιο νούμερο (22.5 % των συνολικών πόντων της).
Τα χαμένα ριμπάουντ, εκτός από τους 14 πόντους, πρόσθεσαν επιπλέον κούραση τους “πράσινους” αφού έπαιζαν περισσότερο χρόνο άμυνα. Μαζί με την αστοχία στα τρίποντα οι “πράσινοι” δεν μπόρεσαν να κάνουν ποτέ το ολοκληρωτικό comeback ούτε στο 51-45 ούτε στο 59-53 και κάπως έτσι το όνειρο έσβησε.
Για πολλούς η χαριστική βολή ήταν το τρίποντο του Huertas και ίσως να είναι αλήθεια αλλά νομίζω ότι την μεγαλύτερη ζημιά την έκανε ο Carlos Navarro με τους 5 συνεχόμενους πόντους του. Αυτός κλόνισε την εμπιστοσύνη των παικτών του Παναθηναϊκού και έδωσε το απαραίτητο μαξιλαράκι ασφαλείας για την ομάδα του. Όταν ο Ukic στο 59-53, αστόχησε ανενόχλητος από τα 6,75μ, το τρίποντο του Huertas για το 62-53 ήταν το κερασάκι στην τούρτα.
Το “καθάρισμα” από τον Huertas
Όποιος δει προσεκτικά το βίντεο θα καταλάβει αυτό που έλεγε ο Obradovic σε ένα καλοκαιρινό σεμινάριο στα αγγλικά αλλά με σέρβικη προφορά. “Dimitris has one problem…he wants to help everybody“, δηλαδή “ο Δημήτρης έχει ένα μόνο πρόβλημα….θέλει να τους βοηθάει όλους“. Η υπερβολική διάθεση για βοήθεια (over helping) είναι εξίσου επικίνδυνη όσο και η έλλειψη βοήθειας. Ο Διαμαντίδης φεύγει για να βοηθήσει τον συμπαίκτη του επάνω στο Tomic σε μια θέση που είναι ακίνδυνος σηματοδοτώντας μια αλυσιδωτή αντίδραση περιστροφών που δίνουν την δυνατότητα στον Huertas να κάνει το σουτ χωρίς άμυνα.
Η ζώνη του Pascual
Ο Xavi Pascual είναι ένας προπονητής που έχει κερδίσει κάθε τίτλο που μπορεί να κερδίσει ένας προπονητής στην Ευρώπη και ανήκει αποδεδειγμένα στην elite των Ευρωπαίων προπονητών. Είναι λάτρης της τακτικής και αρέσκεται στον να προγραμματίζει τα πάντα μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια.
Πολύς λόγος έγινε για την επιλογή του να παίξει ζώνη από το τρίτο παιχνίδι να συνεχίσει περισσότερο στο τέταρτο και να το εναλλάσσει με man-to-man στο τελευταίο. Ήταν μια κίνηση διορατικότητας του ισπανού προπονητή ή μια κίνηση ανάγκης. Εκτίμηση μου είναι ότι η ζώνη του Pascual προέκυψε από αναγκαιότητα αλλά έβγαλε πολλούς λαγούς για τον ισπανό προπονητή πράγμα που αναγνώρισε και το εκμεταλλεύτηκε. Άλλωστε να μην ξεχνάμε ότι η Barcelona είχε την καλύτερη άμυνα στην Euroleague με 67.3.
Η δικαίωση των αριθμών
Ο πρώτος και βασικός λόγος που σηματοδότησε την αλλαγή των αμυντικών πλάνων του Pascual ήταν τα προβλήματα που του προκαλούσε το pick and roll του Διαμαντίδη τόσο με παιχνίδι μέσα στην ρακέτα αλλά και στην δημιουργία ελεύθερων σουτ τριών πόντων.
Δείτε πως έχουν τα ποσοστά στα τρίποντα στους πέντε αγώνες. Στον πρώτο αγώνα 9/22 (40.9 %), στον δεύτερο 10/23 (43.5 %), στο τρίτο 7/19 (36.8), στο τέταρτο 5/23 (21.7) και στο πέμπτο 1/16 (6.3). Εδώ μιλάνε μόνοι τους οι αριθμοί και δείχνουν δραματική πτώση στο τέταρτο και πέμπτο παιχνίδι.
Το δεύτερο πρόβλημα που είχε βάλει σε μεγάλους πονοκεφάλους την ομάδα του ήταν τα πολλά post ups (εκτός από το προφανές του Σκορτσιανίτη), των Ukic και Maciulis.
Το τρίτο που έχει άμεση σχέση με το πρώτο ήταν η προστασία αλλά και η αξιοποίηση αμυντικά των Tomic και Jawai μέσα στην ρακέτα χωρίς να είναι αναγκασμένοι να κυνηγούν τα pick and roll.
Ακόμα με την ζώνη μπορούσε να διατηρήσει στο παιχνίδι περισσότερο παίκτες με επιθετική προδιάθεση σε σχέση με τον Sada παράδειγμα που ήταν καλύτερος αμυντικά.
Η μεγάλη ειρωνεία
Ο Παναθηναϊκός είχε εξαιρετική άμυνα στο Top 16 με 69.1 πόντους ανά αγώνα. Η μεγάλη ειρωνεία είναι ότι στο Top 16 είχε τα περισσότερα τρίποντα από κάθε άλλη ομάδα (129) με ποσοστό 38.1 % που τον κατέτασσε 6ο στην σχετική στατιστική των 16 ομάδων.
Επίλογος
Η πορεία του Παναθηναϊκού στην φετινή Euroleague μπορεί να χαρακτηριστεί ως υπέρβαση. Οι “πράσινοι” που το καλοκαίρι αποψιλώθηκαν με 12 νέους παίκτες κατόρθωσαν σε λίγο χρόνο να δημιουργήσουν ένα εξαιρετικό σύνολο. Στην ουσία κατάφεραν να διαψεύσουν όλα τα προγνωστικά του καλοκαιριού που τους ήθελαν να μην περνούν καν στο Top 16. Η Barcelona είναι πλέον στο Final 4, και της αξίζει έπαινος αφού επέζησε από αυτόν τον Παναθηναϊκό.
Ας κλείσουμε με κάτι που είναι αξιοσημείωτο. Οι ομάδες με τα 4 καλύτερα ρεκόρ νικών-ηττών (Win%), πέρασαν στο Final 4.
Ομάδα Ήττες – Νίκες Win %
Barcelona 25-4 (86.2)
CSKA 23-5 (82.1)
Real 20-7 (74.1)
Ολυμπιακός 20-9 (69.0)
Ξανά… η δικαίωση των αριθμών…