Όλο για μαύρες τρύπες στα ταμεία του κράτους ακούμε λοιπόν και για νέες αστοχίες και και και… Και έχουμε βαρεθεί καθώς έχουν έρθει οι τροϊκανοί να μας φορέσουν το νέο κουστουμάκι αν και βλέπω ότι υπάρχει πίεση και από εμάς αυτή την φορά, να δούμε μέχρι που όμως θα τραβήξουμε το σχοινί και εμείς.
Καθώς και ο Στουρνάρας είχε μια κόντρα με τους τροϊκανούς και τα μεγάλα στελέχη της κυβερνητικής συμμαχίας βάζουν κόκκινες γραμμές αλλά και ο ίδιος ο πρόεδρος της Δημοκρατίας μίλησε για οριακές καταστάσεις με την έννοια ότι δεν αντέχει άλλο ο λαός που έφτασε στα όριά του. Πάντως πολύ φοβάμαι ότι στο τέλος πάλι θα έχουμε οριζόντιες περικοπές στα γνωστά θύματα για να πάρει η Τρόικα αυτό που θέλει.
Από εκεί και πέρα όμως πρέπει να πάρουμε και εμείς ντε και καλά όπως σωστά επιμένει και ο Βενιζέλος, την επιμήκυνση, ειδάλλως αντίο ζωή… Και να δούμε τι επιμήκυνση θα είναι αυτή και να δούμε πόσα χρόνια, με τι άλλο θα συνοδεύεται και κυρίως μην γίνει πραγματικότητα αυτό που ακούω ότι θα μας δώσουν επιμήκυνση αλλά με ορυμαγδό και ομοβροντία νέων μέτρων για να κόψουν τον τσαμπουκά άλλων Ευρωπαίων που μπορεί να ζητήσουν επίσης διευκολύνσεις.
Δεν θέλω να το πιστεύω το σενάριο αυτό γιατί είναι δεδομένο ότι ο λαός δεν αντέχει άλλα μέτρα και δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει άλλη κυβέρνηση να περάσει στο μέλλον και νέα ανάλογα μέτρα ακόμα και αν έρθει η ίδια η Μέρκελ εδώ να τα ζητήσει.
Πάντως το μεγάλο λάθος όλων των κυβερνήσεων και των τροϊκανών δεν είναι άλλο από την “τρύπια” ανάπτυξη που είχε η χώρα μας την τελευταία 10ετία. Καμία πραγματική ανάπτυξη δεν υπήρχε, καμία σοβαρή ανάπτυξη. Η όποια ανάπτυξη ήταν προϊόν κατανάλωσης αλλά εδώ έχει ενδιαφέρον να δούμε ποιάς κατανάλωσης.
Όπως έχουμε και οι ΗΠΑ στηρίζονται στην εγχώρια βασικά κατανάλωση και το 70% σχεδόν του ΑΕΠ τους τροφοδοτείται από αυτή και γι αυτό κόβουν συνέχεια χρήμα και με κάθε τρόπο στηρίζουν την ροή χρήματος μέσα από το τραπεζικό σύστημα για καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Και η κατανάλωση φέρνει κέρδη στις εταιρείες, μειώνεται η ανεργία, κινείται το χρήμα, εισπράττει το κέρδος. Βέβαια εκεί κουτσά στραβά χαλάνε τα λεφτά που παράγουν, που βγάζουν νόμιμα οι πολίτες.
Στην Ελλάδα έχουμε δει που στηρίχθηκε αυτό το καταναλωτικό θαύμα; Πως έγινε το θαύμα να γεμίσουμε με Πόρσε στα χωριά και να είμαστε αναλογικά πρώτοι στον κόσμο σε πανάκριβα αυτοκίνητα, πως έγινε οι Έλληνες να είναι οι πρώτοι σε διακοπές στην Ευρώπη;
Πήγαινες στο Μιλάνο και το Παρίσι και νόμιζες ότι βρίσκεσαι στο Σύνταγμα. Ακόμα και το Ντουμπάι το είχαν κάνει δρομολόγιο για καλοκαιρινό νησί… Η δε Κωνσταντινούπολη ήταν Κολιάτσου – Σύνταγμα με το τρόλεϊ.
Και όλοι ρώταγαν που βρίσκουν τα λεφτά οι Έλληνες; Πως η μέση οικογένεια είχε δύο και τρία αυτοκίνητα; Πως η μισή Ελλάδα είχε και ένα εξοχικό όταν στο εξωτερικό καλά καλά δεν έχουν σπίτι και αν έχουν το αποπληρώνουν για όλη τους την ζωή! Πως κάθε μέρα τα μπουζούκια ήταν γεμάτα λες και ήταν απλά καφετέριες!
Πως στις καφετέριες αντί για τραπέζι έκανες και κράτηση γιατί είχαν sold out στο φαγητό αφού αν πήγαινες στην Γλυφάδα, στο Κολωνάκι, την Κηφισιά για καφέ και δεν έπαιρνες και ένα πιάτο γκουρμέ ήσουν εκτός κλίματος! Πως τα ρουχάδικα ξεπούλαγαν σε τιμές 4 και 5 φορές από ότι έφερναν από την Ιταλία τα επώνυμα προϊόντα τους. Πως άνοιγαν κομμωτήρια κάθε 200 μέτρα και δεν προλάβαιναν οι κυρίες να δώσουν το 60αρι για να βγουν το βράδυ για ένα απλό καφέ!
Αυτή ήταν η Ελλάδα αλλά κανείς δεν έψαχνε να βρει που στηριζόταν το θαύμα αυτό… Ένας Αμερικανός φίλος αναλυτής όμως μου είχε εξηγήσει το έργο και δικαιώθηκε πλήρως σε μια 10ετία όταν μου έλεγε ότι η ανεργία θα πάει στο 30-40%, θα κλείνουν όλα το ένα μετά το άλλο, θα πέσουν οι τιμές σε πωλήσεις και ενοίκια 50% και στα επώνυμα καφέ και κλαμπ και μπουζούκια πρώτες μούρες θα είναι όπως γίνεται και πλέον, οι πορτιέρηδες και οι μπάρμαν από τα άλλα μαγαζιά!
Εδώ τα γνωστά και μη εξαιρετέα ξέκωλα και βίζιτες τις Γλυφάδας και των καλών περιοχών έφταναν στο σημείο να λένε βλέποντας δίπλα τους ένα γιατρό και ένα τραπεζικό στέλεχος των 5 χιλ, “καλέ τι κάνεις με τον φτωχό”! Εμ βέβαια, ο γιατρός, ο τίμιος γιατρός και τραπεζικός με τα 5 και 7χιλ πληρώνοντας εφορία και την δόση του σπιτιού του έμενε με 3 και 4 χιλιάρικα και δεν μπορούσε να ανοίγει σαμπάνιες και να πηγαίνει στα μπουζούκια πετώντας 2 και 3 χιλιάρικα στα λελούδια…
Οι γνωρίζοντες και σώφρονες όμως είχαν πει “ήγγικεν η ώρα της κατάρρευσης”. Απλά εδώ πήρε η μπάλα δυστυχώς και τους σοβαρούς, τους τίμιους, τους πάντα εργαζόμενους… Γιατί είμαστε μια χώρα αναξιοκρατίας και κοροϊδίας…
Επανέρχομαι όμως για να δούμε που στηρίχθηκε η Ελλάδα. Μέχρι το ’95 περίπου όλοι είχαν ένα δεύτερο μισθό. Γιατί; Μα απλό είναι. Οι παλιές γενιές που γαλουχήθηκαν στον πόλεμο και την πείνα, έκαναν κομπόδεμα. Και μάζευαν στην τράπεζα, αποταμίευαν. Οι υποτιμήσεις της δραχμής έφεραν χρήμα και δουλειές και ροή. Και όταν είχες τότε 10εκ απλά στην τράπεζα, ποσό της πλάκας τότε, έπαιρνες ένα 25 και 30%. Δηλαδή 300χιλ το μήνα, δηλαδή ένα χιλιάρικο σημερινό σε αναλογία και πολύ πιο ισχυρό σε αξία καθώς έχει περάσει μια 20ετία από τότε.
Άρα η Ελλάδα είχε λεφτά, είχαν όλοι 2 και 3 δουλειές και γι αυτό ήταν πίτα κάθε μέρα τα καφέ, οι ταβέρνες, τα μπουζούκια. Όλα δούλευαν και στο Δημόσιο τομέα είχαμε γιγάντωση με το PR των πολιτικών που για να πληρώσουν όμως όλους αυτούς δανείζονταν κάθε χρόνο σαν Ελλάδα.
Μετά ήρθε το Χρηματιστήριο και το μεγάλο τότε κόλπο για να χαθούν περιουσίες αποταμιευμένες που δεν έβγαιναν από το σεντούκι και να γίνει η πρώτη μεγάλη ανακατανομή χρήματος στην πατρίδα μας μετά το πόλεμο.
Επειδή όμως με τον τρόπο που είπαμε η οικονομία έτρεχε, μείνανε και κάποια χρήματα στην άκρη για πολλούς και επειδή μπήκαμε στο ευρώ και σταμάτησαν οι δεύτεροι “μισθοί” μέσω των υψηλών επιτοκίων, έπρεπε να βρεθεί αντικατάσταση για να φορτσάρει και πάλι η οικονομία και να συντηρηθεί αυτή η κατάσταση.
Πως λοιπόν για μια 10ετία μετά την κατάρρευση του χρηματιστηρίου έτρεχε η οικονομία της Ελλάδας; Και δεν μιλάω γενικά γιατί έγιναν έργα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά στην καθημερινότητα. Έτρεχε από τρεις πυλώνες η οικονομία καθημερινά.
Ο πρώτος είναι το μαύρο χρήμα. Μαύρο χρήμα παντού. Σε υψηλό επίπεδο και σε χαμηλό επίπεδο. Μαύρο χρήμα σε γιατρούς, δικηγόρους κτλ, δηλαδή αδήλωτα λεφτά με τα περίφημα φακελάκια. Που τα έδινες για πλάκα αφού είχες τη δυνατότητα.
Μιλάμε για 20 και 30χιλ το χρόνο ο καθένας. Και σε πολλές άλλες κατηγορίες για να μην παρεξηγούμαστε, άλλωστε υπάρχουν και πολλοί τίμιοι σε κάθε επάγγελμα. Μαύρο χρήμα από κρατικά έργα και προμήθειες. Λαδώματα σε θέσεις του Δημοσίου για εξυπηρετήσεις. Μαύρα λεφτά στα κλαμπ και στα μπουζούκια για να έχεις καλό τραπέζι, ακόμα και στον πορτιέρη για να μπεις μέσα.
Έχει δει κανείς ότι όλοι σχεδόν οι παρκαδόροι, οι πορτιέρηδες και οι μετρ έχουν αυτοκίνητα και σπίτια με μηδενικές δηλώσεις; Που ήταν όμως το πόθεν έσχες να τους πας μέσα; Μιλάμε λοιπόν για ένα 15-20% του πληθυσμού που είχε 20 και 30χιλ μίνιμουμ στην τσέπη το χρόνο και αν χάλαγε το μισό έστω ήταν σαν να καταναλώνει αναλογικά μισή Ελλάδα των 1200 ευρώ χωρίς όμως μαύρο χρήμα!
Να βάλουμε και το σπάταλο δημόσιο χρήμα; Να βάλουμε πόσες θέσεις υπήρχαν στο Δημόσιο σε επιτροπές, παραεπιτροπές και άχρηστους οργανισμούς με μισθούς των 5 και 10χιλιάδων; Εδώ μιλάμε για απίστευτη ασυδοσία και “νόμιμη”.
Οι 10-15χιλ θέσεις αυτές όμως γέννησαν μια νέα τάξη πλουσίων. Και με ροή χρήματος. Και νόμιμη. Τους κρατικούς PRτζήδες! Τους κολλητούς των πολιτικών. Τους ρουφιάνους τους σε πολλές περιπτώσεις. Άμα βάλετε και τα μέλη των οικογενειών μιλάμε για ένα νούμερο 100χιλ ατόμων που είχαν έσοδα μηνιαίως επιχειρηματία χωρίς να κάνουν ουσιαστικά οι περισσότεροι απολύτως τίποτα!
Γι αυτό φυσικά έμπαινε, ή μάλλον και γι αυτό έμπαινε η Ελλάδα μέσα. Εδώ δείτε τι έγινε στην ΕΡΤ. Έφυγαν τα τελευταία χρόνια οι στρατιές των κολλητών που είχαν μισθούς 5 και 10χιλιάρικα σαν σύμβουλοι και παρασύμβουλοι και ο φορέας έγινε από ζημιογόνος κόβοντας και εξωτερικές παραγωγές, κερδοφόρος και μάλιστα με κέρδη ακόμα και 30 και 50εκ ευρώ το χρόνο! Και δουλεύει και καλύτερα και έχει και καλύτερο πρόγραμμα και πρόσωπα πλέον και μπράβο τους.
Τα ίδια είχαμε σε δεκάδες φορείς του Δημοσίου. Αν βάλουμε και τους “χρυσούς” συνταξιούχους που εδώ έχει δίκαιο η Τρόικα, συνταξιούχοι που έβγαιναν στην σύνταξη από τα 50 και έτρωγαν νόμιμα αφού τόσα τους έδιναν , με χρυσά κουτάλια και συντάξεις των 5 χιλ, βάλτε άλλους 100-200χιλ στο πάρτι της ζωής…!
Έδινε λοιπόν τα 100αρια κάθε Παρασκευή και Σάββατο ο μπαμπάς στον γιόκα και την κορούλα για να πάει στο κλαμπάκι της… Και ο άλλος που δούλευε σαν σκύλος, έλεγε “τι γίνεται ρε …ούστη μου”;
Έχει και συνέχεια όμως. Πλαστικό χρήμα. Μεγάλη εφεύρεση. Παντού υπάρχει πλαστικό χρήμα. Αλλά εδώ παράγινε το κακό. Πως λοιπόν θα φέσωναν τον Έλληνα οι μεγάλοι και ταυτόχρονα θα ξεπούλαγαν την πραμάτεια τους;
Life style βεβαίως για να είσαι μέσα στα πράγματα… Και να οι τηλεοράσεις και τα περιοδικά και η προπαγάνδα τους.. Ότι αν θες να έχεις γκόμενα και παρέες πρέπει να ντύνεσαι ακριβά λες και είσαι στο Μιλάνο, πρέπει να έχεις ακριβό ρολόι και αυτοκίνητο, πρέπει να έχεις απαραιτήτως χειραψία και καλό τραπέζι στο κλαμπ και τα μπουζούκια.
Και αν δεν είσαι τόσο χάι, πρέπει να έχεις το iPhone και τα σχετικά της εποχής τότε… Έστω αυτό, έστω ένα καλό κινητό. Και ο κόσμος μπήκε στο τριπάκι και έλεγε “μα πως να βρω τα λεφτά”. Και ήρθε το σύστημα να του προσφέρει την μαγική λύση για να τον… σώσει! Πλαστικό χρήμα, δάνεια, διακοποδάνεια, κάρτες.
Είχες καλό εισόδημα; Σου έλεγαν πρέπει να πάρεις Καγιέν και μεζονέτα. Αν έπαιρνες 3χιλ το μήνα σε μια καλή εταιρεία και δουλειά ή αν είχες μια μικρή σχετικά δική του επιχείρηση, έπαιρνες τα σχετικά δανειάκια και με 1200 το μήνα καθάριζες με τις δόσεις. Θα χρώσταγες αιώνια, αλλά είχες προαγοράσει τα μελλοντικά σου έσοδα με ένα τόκο.
Αλλά στα 30 σου είχες την σπιταρόνα σου για να φέρνεις βόλτα την βίζιτα – γκόμενα, είχες την αμαξάρα σου για να είσαι πρώτη μούρη στην νύχτα και πάει λέγοντας. Ανέβαζες πράγματι την εμπορική σου αξία με δανεικό χρήμα. Και έλεγες έχω 1800 να χαλάσω. Άντε βγάλε καμία εφορία και πάγια του σπιτιού, έμενε ένα 800ρι και βασιλιάς το βράδυ και ζωή Χόλιγουντ από ταινία!
Βέβαια κανείς δεν έλεγε ότι στο τέλος στα παραμύθια έρχεται ο δράκος… Έπαιρνες 1200 και 1500; Πάρε καρτούλες και δανειάκια… Και ένα 100αρι να έπαιρνες με 12, έλεγες δίνω το μήνα για τόκους 800, ζω με 700 βασιλιάς όμως και τα έχω όλα κάνει από τα 25 και τα 30!
Αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό γιατί έτσι κινείται και η Αμερική και η Ευρώπη αλλά με την σημαντική διαφορά ότι υπάρχει έλεγχος. Οι τράπεζες εδώ προκειμένου να εμφανίσουν υπερκέρδη και ξέροντας ότι δεν αλλάζει κάτι για μια 5ετία τουλάχιστον, σε παρακαλούσαν να πάρεις μια κάρτα.
Και εσύ λογικά την έπαιρνες. Κανένας έλεγχος τι χρωστάς, τι εισπράττεις, ποιός είσαι. Και σου έβαζαν και ένα επιτόκιο 15 και 20% ξέροντας στο βάθος του μυαλού τους ότι θα έρθει το τέλος εποχής.
Ξέρετε πόσα λεφτά δανείστηκαν οι Έλληνες; Περίπου αν εξαιρέσουμε επιχειρηματικά δάνεια 120-150 δις. Να πούμε 100; Πάμε όμως στο δια ταύτα. Αν οι Έλληνες δανείστηκαν σε μια 8ετία 120 διες, σημαίνει ότι πήραν και ξόδεψαν (γι αυτό τα πήρες άλλωστε!) 120 δις, δηλαδή 15 δις τον χρόνο. Μόνο από αυτά το κράτος είχε από έσοδα αν δηλώνονταν τα μισά, από ΦΠΑ 1,6 δις και άλλα 1,5 από φόρο μετά σε αυτόν που πούλαγε στον καταναλωτή.
Συνεπώς μιλάμε για τρύπα 3 δις τον χρόνο τουλάχιστον, που προέρχεται όχι από παραγωγική διαδικασία αλλά από πλαστικό χρήμα που εδώ και ένα χρόνο πολύ απλά σταμάτησε παντελώς να υπάρχει αφού δεν δίνονται κάρτες και δάνεια όπως παλιά.
Πλέον και σπίτι να έχεις υποθήκη αν πάρεις ένα τάλιρο θα είναι επιτυχία! Αν βάλουμε τις οικογένειες με το σπάταλο δημόσιο χρήμα να χαλάνε από 2 χιλ το μήνα (τα άλλα τα έβαζαν στην τράπεζα), μιλάμε για άλλα χαμένα για το κράτος 1 δις. Αν βάλουμε και το μαύρο χρήμα που μέρος του πήγαινε άμεσα ή έμμεσα (από την διακίνηση στην αγορά αυτών που πήραν μέρος του στις αγορές αγαθών ή υπηρεσίες) στο κράτος, έχουμε άλλο ένα με δύο δις. Και από έσοδα του κράτους για αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων κτλ άλλο μισό εκ. το χρόνο.
Συνεπώς μιλάμε ότι ένα ποσό της τάξεως των 5-7 δις, πήγαινε στο κράτος το χρόνο από μη παραγωγικές διαδικασίες. Δηλαδή από πλαστικό χρήμα, από μαύρο χρήμα και από σπάταλο δημόσιο χρήμα. Κάτι που πλέον ή δεν υφίσταται, ή έχει μειωθεί σε ποσοστό τουλάχιστον 80-90% με τα πλαφόν στο δημόσιο, την αύξηση των φόρων και την μείωση αναγκαστικά του μαύρου χρήματος αφού δεν υπάρχουν δουλειές για μοίρασμα!
Αυτό το σκηνικό δείχνει λοιπόν ότι πλέον στα αρχικά σχέδια των προηγούμενων κυβερνήσεων και της Τρόικας, δεν είχαν υπολογίσει αυτό που λέμε. Και έτσι κάθε χρόνο έβλεπαν νέες τρύπες. Που έχουμε πει και γιατί πλέον μεγαλώνουν και ακόμα περισσότερο.
Το βέβαιο είναι ότι στην Ελλάδα ακολουθήσαμε ένα λανθασμένο για τους περισσότερους μοντέλο ζωής και ατομικά και επιχειρηματικά και ότι το μεγάλο μέρος αυτής της εποχής των παχέων αγελάδων για όλους, ήταν προϊόν παραγόντων μη μόνιμης παρουσίας και συνεπώς με την εξάλειψή τους ακολούθησε και η κατάρρευση κατανάλωσης με ότι αυτό συνεπάγεται (μείωση κερδοφορίας, απολύσεις, λουκέτα) για κοινωνία αλλά και για τα ταμειακά έσοδα του κράτους που έβλεπε τρύπες αλλά δεν μπορούσε να καταλάβει από που προερχόταν όλες και δεν της είχε υπολογίσει ούτε αυτό, ούτε η Τρόικα.
Και φυσικά και να υποχωρήσει η ύφεση, τα νούμερα ταμειακής ροής θα παραμείνουν χαμηλά όπως και η ανεργία για χρόνια δυστυχώς ψηλά…